Van archiefkast naar algoritme

VISI-project de Entree, Amsterdam ©Flying Holland

Want eerlijk is eerlijk: veel kennis zit verstopt. In PDF’s, losse Excel-bestanden of systemen die niet met elkaar praten. Waardevolle data verdwijnt zo in de digitale prullenbak, terwijl juist deze informatie cruciaal is om slimmer, sneller en duurzamer te bouwen. Dat is zonde. Hierdoor gaat waardevolle kennis uit eerdere projecten verloren. Ook kan het zijn dat mensen zich niet bewust zijn wat de waarde is van digitale informatie in hun systemen. Een gemiste kans. Zeker in een sector die steeds meer waarde hecht aan efficiënte, duurzaamheid en risicobeheersing.

Waarom data cruciaal is voor de bestekken van morgen

Toch zien wij een veelbelovende toekomst, waarin data de verbindende schakel vormt tussen ontwerp, uitvoering en beheer. Dankzij jarenlang gebruik te maken van systemen zoals VISI beschikken veel organisaties al over een schat aan projectdata—vaak zonder dat ze zich dat realiseren. Door deze gegevens te koppelen aan digitale bestekken, ontstaat een compleet en herbruikbaar informatiemodel. Hoe fijn zou het zijn geweest als ook oudere bestekken digitaal beschikbaar waren geweest? Dan hadden ze nu een waardevolle databron gevormd om het digitaliseringsproces te versnellen.

Wij geloven dat de sleutel ligt in het verbinden van informatie bijvoorbeeld aan bestekposten. Besteksposten bestaan al heel lang, veranderen bijna niet en bevatten meer dan alleen een technische omschrijving. Ze raken ook kosten, veiligheid, kwaliteit en milieubelasting. Door deze gegevens te structureren en slim aan elkaar te koppelen, kunnen samenhang en herhaling inzichtelijk worden gemaakt. In veel projecten zien we namelijk dat bepaalde posten veelvuldig in combinatie voorkomen—denk aan rioleringswerk met bijbehorende grondwerkzaamheden, verkeersmaatregelen en afwerking.

Van papier naar voorspellende projecten

Wanneer deze projectdata wordt geanalyseerd, kunnen verbanden zichtbaar worden. Stel je eens voor: jouw organisatie beschikt over data van 10.000 meter gerealiseerde rioolrenovatie. Dan zou het in de toekomst mogelijk zijn om voor een nieuw project van 100 meter vooraf te voorspellen welke besteksposten nodig zijn, welke risico’s zich kunnen voordoen en ook nog wat de verwachte milieubelasting is. En dat met 1 druk op de knop. Dat levert niet alleen tijdwinst op, maar verhoogt ook de voorspelbaarheid en kwaliteit van het project. Hierdoor kunnen keuzes veel eerder in het proces gemaakt worden.

De logische volgende stap is (semi-)automatische bestekgeneratie. Doordat we steeds beter weten welke objectkenmerken horen bij welke werkzaamheden, kunnen wij systemen ontwikkelen die op basis van een ontwerp direct een bestekvoorstel doen. De rol van de bestekschrijver verschuift dan naar die van beoordelaar en optimalisator.

Bij Bakker&Spees zien wij een toekomst waarin data niet alleen terugkijkt, maar vooral vooruit helpt. Minder faalkosten, betere inschattingen, snellere voorbereiding en duurzamere keuzes worden mogelijk als we onze informatie gestructureerd vastleggen en actief gebruiken. Want ook in 2050 willen we blijven bouwen in vertrouwen – met inzicht, zekerheid en samenwerking als basis voor elk project.